Vind snel de info waar jij naar op zoek bent:
Ins en outs van de overgang >>
Steunen van vrouwen >>
Tips voor vrouwen >>
De
overgang.
Overgangsklachten worden nog veel te vaak onvoldoende herkend. Zelfs bedrijfsartsen geven vrouwen tussen de 45 en 65 jaar soms onterecht het label ‘burn-out’. Hiermee doen zij niet alleen de vrouwen tekort, maar het kost organisaties ook onnodig geld. Ontdek op deze pagina wat de overgang precies is en hoe je vrouwen binnen jouw organisatie steunt.
Ins en outs van de overgang
Wat is de overgang?
Met de overgang bedoelen we de periode rondom de laatste menstruatie van een vrouw. Het verschilt heel erg wanneer de overgang begint en hoe lang deze periode duurt. Tijdens de overgang verandert het patroon van de menstruatie, bijvoorbeeld onregelmatiger, langer, korter of meer of minder bloedverlies.
De overgang ontstaat doordat er geen eicellen meer loskomen uit de eierstokken. Hierdoor wordt er minder vrouwelijk hormoon (oestrogeen) aangemaakt in het lichaam. Dit veroorzaakt een aantal veranderingen. Zo groeit het baarmoederslijmvlies anders, waardoor het menstruatiepatroon verandert. In de hersenen moet het warmte-centrum wennen aan de kleinere hoeveelheid oestrogeen. Daardoor worden opvliegers veroorzaakt.
De gemiddelde periode tussen het onregelmatig worden van de menstruatie en de laatste menstruatie (menopauze) is vier jaar. De klachten rondom de overgang kunnen langer aanhouden dan deze vier jaar. Bekende overgangsklachten zijn bijvoorbeeld opvliegers en nachtelijk zweten. Minder bekende overgangsklachten zijn hartkloppingen, gewichtstoename, obstipatie, gewrichtsklachten, slapeloosheid en stemmingswisselingen.
Op het werk kunnen overgangsklachten leiden tot een lagere productiviteit, minder werkplezier en verzuim.
Hoe herken je overgangsklachten?
Van opvliegers (het plotseling opkomen van hitte en transpiratie) is bekend dat het bij de overgang hoort, maar het is slechts één van de symptomen van de overgang. Minder bekend zijn stemmingswisselingen, onzekerheid, vergeetachtigheid, concentratieproblemen, woordvindingsproblemen, paniek- en angstaanvallen en spier- en gewrichtsklachten. Veel te vaak worden deze klachten afgedaan als (beginnende) depressie, burn-out of iets wat hoort bij het ouder worden. En mensen weten onvoldoende dat klachten kunnen verbeteren door onder andere een gezonde leefstijl.
Worden overgangsklachten soms onterecht gezien als burn-outklachten?
Ja, vrouwen met overgangsklachten ervaren drie keer zo vaak burn-outklachten als vrouwen zonder klachten. Er zijn veel klachten die overeenkomen. Maar bij vrouwen in de overgang, die onterecht de diagnose burn-out krijgen, kan het herstel terug naar werk juist langer duren door de verkeerde diagnose. Ook al kunnen de klachten op elkaar lijken, de oorzaak is anders. Het is dus belangrijk om te zoeken naar de oorzaak en die waar mogelijk aan te pakken.
Wat is de invloed van de overgang op vitaliteit?
Medewerkers met overgangsklachten kunnen een verminderd werkvermogen hebben en minder belastbaar zijn op het werk. Mogelijk hebben zij meer tijd nodig om te herstellen van de dag. Daarnaast kunnen psychische klachten invloed hebben op het welzijn. Door de klachten kunnen zij zich minder vitaal voelen, wat invloed heeft op de inzetbaarheid.
Steunen van vrouwen
Hoe steun je medewerkers in de overgang?
Ga met vrouwelijke medewerkers in gesprek over hun behoeften en wensen. Wat willen zij en hebben zij nodig in hun werk? Wat geeft hun energie en hoe willen zij hun jarenlange werkervaring het liefste inzetten in de organisatie? Als je hen op de juiste manier inzet, voorkom je uitval.
Zorg daarnaast voor goede informatie over de overgang op bijvoorbeeld je Intranet. Daar kunnen vrouwen rustig lezen welke klachten kunnen optreden tijdens de overgang en hoe zij hier het beste mee om kunnen gaan. Geef aan dat vrouwen voor advies op maat terecht kunnen bij onafhankelijke vitaliteitscoaches. Vaak zijn één of twee gesprekken al voldoende. Het is belangrijk dat vrouwen in vertrouwen kunnen praten over hun klachten en samen oplossingen uitdenken, zonder dat meteen alle collega’s geïnformeerd hoeven te worden.
Verder kun je medewerkers ondersteunen door hen te stimuleren om gezond te leven: goed eten, voldoende bewegen en slapen. Voldoende rust nemen is belangrijk. Werkdruk en stress kunnen overgangsklachten verergeren, dus probeer dit te voorkomen.
Wat zijn de gevolgen van het niet ondersteunen van medewerkers met klachten?
Medewerkers die niet ondersteund worden, kunnen zich onbegrepen gaan voelen. Dit kan veel zorgen geven, waardoor ze mogelijk hun werk minder goed doen. Daarnaast worden overgangsklachten soms ten onrechte bestempeld als burn-outklachten.
Hoe doorbreek je het taboe rondom het bespreken van de overgang?
Als vrouwen zelf weten welke klachten samenhangen met de overgang en inzicht hebben in hoe zij een nieuwe balans kunnen vinden, dan ontstaat vaak ook de behoefte om de overgang bespreekbaar te maken met de leidinggevende en collega’s. Zo ontstaat er op een natuurlijke manier meer openheid over het onderwerp.
Voor de werkgever ligt hier ook een rol. Deze kan drie dingen doen:
- Lees erover
Heb je werkneemsters in de leeftijd dat de overgang kan spelen (45-65 jaar)? Zorg dan dat je weet wat de overgang teweeg kan brengen. Informeer jezelf over de overgang via websites als www.vuurvrouw.nl of www.kenniscentrum-overgang.nl. - Praat erover
Haal informatie op in je naaste omgeving. Ga ook in gesprek met het management van je bedrijf. Wat kan je betekenen?
Denk aan:- Workshops voor doelgroep of belanghebbenden;
- Weet naar welke professionals je kan doorverwijzen;
- Zorg dat bedrijfsartsen voldoende op de hoogte zijn van wat er kan spelen tijdens de overgang.
- Kom in actie
Ga in gesprek met de doelgroep. Welke afspraken kunnen helpen? Weet ook dat juist in deze fase vrouwen denken over het invullen van hun werkzaamheden en carrière switches. Zijn er taken die juist nu veel beter passen?
Hoe voorkom je uitval door overgangsklachten?
Voorkom verzuim bij overgangsklachten door deze bespreekbaar te maken. Ga in gesprek met de medewerkers over welke afspraken kunnen helpen. De bedrijfsarts en eventueel de bedrijfsmaatschappelijk werker kunnen zorgen voor voldoende zichtbaarheid rondom de overgang en kunnen advies geven over preventie van functioneringsproblemen.
Neem de leiding over het welzijn van je medewerkers.
Voorkom verzuim door de overgang met deskundig advies.
Tips voor vrouwen
Wat kunnen vrouwen doen om de overgang aangenamer te maken?
Vrouwen kunnen de overgang aangenamer maken door gezond te leven. Voldoende bewegen en vezels in groente, fruit en volkorenproducten kunnen de klachten afvlakken. Ook ontspanning heeft een positieve invloed op de klachten. Daarentegen heeft stress een negatieve invloed op de klachten. Probeer stress dus zoveel mogelijk te voorkomen.
Welke positieve gevolgen heeft de overgang voor werkende vrouwen?
Vrouwen in de overgang worden door een dalend oestrogeen minder zorgzaam. Ze willen voor zichzelf opkomen, zelf beslissingen nemen en ze worden daadkrachtiger. Ze willen hun talenten optimaal benutten of zich verder ontwikkelen. Hierdoor zie je dat deze vrouwen misschien nog een carrière switch maken of een nieuwe opleiding gaan volgen.
Neem de leiding over het welzijn van je medewerkers.
Voorkom verzuim door de overgang met deskundig advies.
Verwant artikel
Zo zet je medewerkers in de overgang in hun kracht
