Vitaal
leiderschap.

Vitale leiders zorgen voor een gezonde werkcultuur met als gevolg een toename in betrokkenheid, prestaties en vitaliteit. Ontdek op deze pagina wat vitaal leiderschap is, hoe je met medewerkers in gesprek gaat en wat de rol van leiderschap is binnen jouw organisatie.

Vind snel de info waar jij naar op zoek bent:

Ins en outs van (vitaal) leiderschap >>
In gesprek als vitale leider >>
Vitaal leiderschap binnen jouw organisatie >>

Ins en outs van (vitaal) leiderschap

Welke soorten leiderschap zijn er?

Er zijn heel veel soorten leiderschap die elk hun eigen kwaliteiten en valkuilen hebben. Afhankelijk van het werk, de medewerkers en het bedrijf is een bepaalde leiderschapsstijl geschikt. We onderscheiden onder andere vitaal leiderschap, persoonlijk leiderschap, coachend leiderschap, aansturend leiderschap, delegerend leiderschap, autoritair leiderschap, etc.

Wat is vitaal leiderschap?

Vitaal leiderschap is een leiderschapsstijl die zorgt voor meer energie, motivatie en veerkracht van de leider én de mensen in zijn of haar team. Deze manier van leidinggeven focust op persoonlijke ontwikkeling, omgaan met tegenslagen, vitaal worden en optimaal presteren. Vitale leiders zijn in staat een goede dialoog te voeren, écht te luisteren en een vertrouwensrelatie op te bouwen met hun medewerkers. Vitale leiders focussen op verbinding en vertrouwen.

Wat zijn de voordelen van vitaal leiderschap?

Door vitaal leiderschap creëer je een gezonde werkcultuur die leidt tot positieve resultaten. Een vitale leider is zelf vitaal: hij of zij kan met tegenslagen en moeilijke situaties omgaan (veerkracht) en heeft energie en motivatie om het beste uit zichzelf en zijn medewerkers te halen. Daarmee kan de leidinggevende de vitaliteit van zijn medewerkers vergroten. Dit leidt tot een toename in betrokkenheid, een afname in presenteïsme, het voorkomen van absenteïsme en zorgt daarmee voor hogere winstmarges. De prestaties gaan omhoog en de medewerkers blijven duurzaam inzetbaar.

Wat is er nodig om een goede leider te zijn?

1,5 miljoen medewerkers hadden in 2022 last van burn-out gerelateerde klachten. De mentale druk op werkend Nederland neemt al jaren toe. Deze ontwikkeling vraagt om een nieuw soort leider. Een vitale leider, die:

Ondersteunt en coacht, in plaats van stuurt
Meer focust op verbinding en vertrouwen dan op resultaat
Met medewerkers in gesprek gaat over hun vitaliteit

Dit vraagt veel van leidinggevenden. Soft-skills staan meer centraal en om langdurig uitval te voorkomen moeten zij met hun medewerkers in gesprek over vitaliteit. Een gevoelig onderwerp. Daarom is het van belang dat leidinggevenden weten hoe je dit goed doet. Maar ook dat zij geïnformeerd zijn over het thema vitaliteit én dat zij zelf vitaal zijn. Leiderschapsstijl is namelijk bepalend voor de vitaliteit van medewerkers.

Vitaal leiderschap begint bij jezelf. Als je zelf vitaal bent, ben je ook in staat om met deze ervaring en uitstraling de vitaliteit van je medewerkers te managen.

Maar wanneer ben je vitaal? Veel mensen denken dat zij vitaal zijn als ze fysiek gezond zijn. Dat is slechts een klein onderdeel van vitaliteit. Waar het echt om draait, is de kwaliteit van jouw leven, nu en in de toekomst. Vitaliteit gaat over de energie, motivatie en veerkracht waarmee je in het leven staat. Energie bepaalt voor 40% jouw vitaliteit. Motivatie en veerkracht beide voor 30%. Energie is opgebouwd uit een fysieke, emotionele, mentale en spirituele energiebron. Een gezonde leefstijl met gezonde voeding, voldoende slaap en beweging draagt dus maar gedeeltelijk bij aan vitaliteit.

Wat is de invloed van leiderschapsstijl op medewerkers?

Uit onderzoek blijkt dat leiderschapsstijl een grote invloed heeft op het welzijn van medewerkers. Een leiderschapsstijl gefocust op persoonlijke ontwikkeling, om kunnen gaan met tegenslagen, vitaal worden en optimaal presteren, leidt tot vitalere medewerkers.

In gesprek als vitale leider

Hoe voer je een goed vitaliteitsgesprek?

Een goed vitaliteitsgesprek met je medewerker zou moeten leiden tot bewustwording van hun eigen vitaliteit en stimuleert hen hierover eigen regie te nemen. Het is belangrijk om goed te luisteren en open vragen te stellen, vanuit oprechte interesse en empathie. Wees objectief en geef geen ongevraagd advies. Eindig het gesprek met concrete afspraken waarbij de medewerker in de lead is.

Hoe kun je goed (empathisch) luisteren?

Om uit te leggen wat empathisch luisteren inhoudt, nemen we een kijkje in een andere taal. Het Chinese teken voor luisteren geeft een prachtige uitleg. Naast het symbool voor ‘Oren’ staan er nog vier symbolen in het Chinese teken voor luisteren.

Mind – denken: Zo kun je interpreteren wat je hoort.
Ogen – kijken: Wat zie ik op het gezicht van de ander? Welke lichaamshouding neemt iemand aan? Welke gebaren worden met de handen gemaakt? Is dat allemaal in lijn met wat je hoort, of vind je zo misschien extra informatie?
Onverdeelde aandacht – focussen: Dit betekent dat je er met volle aandacht bij bent.
Hart – voelen: Dit klinkt misschien wat gek of zweverig, maar we zijn als sociale wezens heel goed in staat om te voelen wat een ander voelt.

Als je al deze elementen inzet terwijl je luistert, en vervolgens ook probeert geen ongevraagd advies te geven, wat vaker een stilte te laten vallen en vooral open vragen te stellen, dan ontstaan de mooiste gesprekken. En waarom zou je dit willen? Om een band op te bouwen met je medewerkers, om vertrouwen te vergroten en om zo optimaal samen te kunnen werken. Het vergroot je eigen werkplezier, dat van je medewerker én het verbetert de productiviteit.

Hoe ga je goed om met emoties van je medewerkers?

Omgaan met emoties van je medewerkers kan door empathie te tonen. Het is belangrijk om te erkennen dat er geen goede of foute emoties zijn. ‘Negatieve emoties’ hoeven dus niet weggedrukt te worden. Emoties vertellen iets over wie we zijn, wat we belangrijk vinden en waarom we dat belangrijk vinden. Je kunt een medewerker dus beter leren kennen en helpen als je deze emoties kan tonen.

Pas als je je eigen emoties goed (her)kent (emotionele intelligentie), kun je dat ook bij emoties van anderen. Leer dus eerst zelf omgaan met emoties, zodat je daarna een empathisch en effectief gesprek kunt voeren met je medewerker.