Energiekere medewerkers? Het start bij motivatie!

Motivatie geeft energie

Vitaliteit is volgens de TNO definitie een combinatie van Energie, Motivatie en Veerkracht. Energie hangt sterk samen met motivatie. Want wanneer we op de juiste manier gemotiveerd zijn, volgt energie vanzelf. Er bestaan zes vormen van motivatie. Sommigen hiervan dragen positief bij aan je energie, anderen juist negatief. Om je energieniveau te verhogen, is het dus belangrijk om inzicht te krijgen in welke motivatievormen bij jou overheersen. Handig voor jouw medewerkers én jezelf.

Motivatie als energiegever

Intrinsieke motivatie

Wanneer we iets leuk vinden om te doen spreken we van intrinsieke motivatie. Dat geeft vanzelfsprekend energie. Stel je voor dat je moe bent na een drukke werkweek. Iemand vraagt je om je koffers te pakken om een paar dagen geheel verzorgd naar een tropisch eiland te gaan. De kans is groot dat je opeens weer vol energie zit. En dat zonder extra slaap, cafeïne of extra voeding. Of een afspraak waar je geen zin in had wordt onverwachts afgezegd. Je agenda komt vrij, waardoor je iets kunt gaan doen wat je leuk vindt. Waar je lichaam eerst zwaar en moe aanvoelde, voel je je opeens weer licht en energiek. Regelmatig leuke dingen inplannen is dan ook essentieel om energie te krijgen en te behouden.

Geïntegreerde motivatie

Maar ook andere vormen van motivatie geven energie. Want we doen de hele dag dingen die niet per definitie leuk zijn, maar wél belangrijk. Dat wordt geïntegreerde, of geïdentificeerde motivatie genoemd. Je doet deze taken omdat ze passen bij je normen en waarden, of omdat ze een duidelijk en persoonlijk doel ondersteunen. Stel je voor dat jou onrecht wordt aangedaan. Opeens voel je enorm veel boosheid; energie om in actie te komen. Je vindt het belangrijk om voor jezelf op te komen. Boosheid is een voorbeeld van een emotie die ontzettend veel energie kan geven. Energie om op te komen voor wie, of wat belangrijk voor ons is.

Motivatie als energienemer

Wanneer we dagelijks alleen maar bezig zouden zijn met een mooie balans van leuke dingen en dingen die belangrijk voor ons waren, dan bruisten we van energie. Op voorwaarde dat we dan óók voldoende slaap, voedingsstoffen en lichaamsbeweging hadden natuurlijk. Helaas zit het leven complexer in elkaar. We doen namelijk ook dingen die ‘moeten’. Van onszelf, of van anderen. Deze motivatievormen vallen in de categorie: gecontroleerde motivatie. En deze motivatievormen roven energie.

Bijvoorbeeld: je werkt aan een project dat niet matcht met je waarden. Je vindt het niet leuk én niet belangrijk. Sterker nog, het druist misschien wel in tegen je waarden. Aan het einde van de dag voel je je gesloopt. Of je hebt je voorgenomen nu echt iets aan lichaamsbeweging te gaan doen, omdat je omgeving zich zorgen om je maakt. Jij maakt je geen zorgen, maar je schaamt je wel een beetje en begint met sporten, waar je een hekel aan hebt. Je houdt het twee maanden vol en daarna ben je weer terug bij af. Alleen wel een stukje minder energiek én geïrriteerder dan voordat je begon.

De juiste balans

Dingen die we doen uit schuldgevoel, schaamte of angst voor de consequenties, roven energie. Iedereen doet wel eens dingen vanuit deze vormen van motivatie, maar als ze ongemerkt de overhand krijgen, dan kan vermoeidheid een probleem gaan vormen. Een goede balans hierin helpt je om je energieker te voelen. Breng dus voor jezelf in kaart hoe deze balans tussen energiegevers en -nemers er nu bij jou uitziet. Begin met inventariseren: welke taken heb ik op een dag en vanuit welke motivatievorm doe ik ze? Is dit vanuit autonome motivatie: leuk en of belangrijk vinden? Of vanuit gecontroleerde motivatie: omdat het moet van mezelf, van anderen (schuld of schaamte) of vanwege een consequentie? Wees daarin heel eerlijk naar jezelf.

Aan de slag

Merk je dat je te veel taken doet vanuit een gecontroleerde motivatievorm? Ga dan aan de slag met stressmanagement en het uitvinden van wat jíj belangrijk vindt (waarden) en wat jij leuk vindt om te doen. Wanneer je geen ruimte ervaart om je leven anders in te richten, dan kun je soms de betekenis van de taken veranderen. Bijvoorbeeld door je te realiseren wie je helpt met je actie(s), of wat het bijdraagt op langere termijn. Daarnaast kan het goed zijn om te leren veerkrachtiger te worden, te leren incasseren en te leren accepteren. Dit zijn punten waar jouw organisatie medewerkers in kan ondersteunen middels een aansluitend interventieaanbod.