Thuiswerktips bij corona: het verschil tussen willen en kunnen

Beperkingen zorgen voor stress

De opgelegde vrijheidsbeperking en sociale beperkingen leveren per definitie extra stress op. Hierdoor word je namelijk beperkt in twee van de drie psychologische basisbehoeften: autonomie en sociale verbondenheid. Daarnaast is de kans groot dat er tijdelijk verlies van overzicht en controle is. Dit zijn dé kenmerken van negatieve stress. Deze kunnen zich uiten in verminderde focus, kortere lontjes en lagere productiviteit. Hoe medewerkers omgaan met deze extra stress, wisselt per persoon. De één komt bij verhoogde stresslevels direct in de oplossing- en actiestand, en de ander raakt in paniek, of verlamt. Medewerkers die panikeren of verlammen weten vaak wel wát ze moeten doen, maar het lukt ze niet. Hoe motiveer je hen?

Stimuleer medewerkers om hun zorgen te uiten

Als er angst is, dan helpt het om dat eerst te erkennen en bespreekbaar te maken. Het is daarom nu extra belangrijk dat medewerkers zich kunnen uiten over hoe ze zich voelen, zonder risico te lopen op kritiek, afwijzing, belerende adviezen, of zelfs sancties. Creëer daarom een veilige omgeving voor je medewerkers, zodat zij het gesprek met je aan durven te gaan. Hierbij is het belangrijk om te luisteren zonder te oordelen, voor een open en oprecht gesprek en een passende oplossing voor ontstane problemen. Een dergelijk gesprek draagt bij aan het creëren van overzicht en structuur; de basis van focus en wilskracht. Vragen die je kunt stellen zijn:

• Wat houdt je bezig? (algemeen)
• Wat staat er op je to-do-lijst?
• Wat heeft prioriteit?
• Wat heb je nu nodig?
• Hoe ziet het plan van aanpak er nu concreet uit?

Neem de tijd voor dergelijke gesprekken en laat genoeg ruimte voor de medewerker om zijn verhaal te doen.

Thuiswerktips: van willen naar kunnen met wilskracht

Thuiswerktips lijken oplossingen voor thuiswerkproblemen te zijn, maar het lukt niet altijd om deze adviezen in de praktijk te brengen. Natuurlijk moeten thuiswerkers een structuur aanhouden, blijven bewegen, pauzes nemen en goed voor zichzelf zorgen qua voeding en slaap, maar waarom lukt het dan vaak niet? Omdat ‘willen’ niet hetzelfde is als ‘kunnen’.

Kenmerkend aan de stress die veel mensen nu ervaren, is dat dit soort dingen juist niet lukken. Er is méér focus en wilskracht nodig, terwijl er minder focus en wilskracht beschikbaar is. Harder gaan roepen wat er moet gebeuren heeft dan vaak een averechts effect: nog meer panikeren en verlammen, nóg meer balen dat het allemaal niet lukt. Hoe vergroot je de kans dat je medewerkers zich herpakken? Door ná het goede gesprek en het (samen) opstellen van het plan van aanpak, de wilskracht te vergroten. Deze acties vergroten direct de wilskracht:

• Ruim op: (een kamer in) je huis, je werkplek, je laptop. Begin klein.
• Bal je rechtervuist.
• Beweeg even (bij voorkeur in de natuur) of dans op je favoriete nummer.
• Focus gedurende 2-5 minuten alleen op je ademhaling.
• Laatkracht (om te ontspannen): verleng de uitademing, 5-10 maal: 3 seconden in, 6 seconden uit.
• Doenkracht (om in actie te komen): verleng de inademing, 5-10 maal: 3 seconden in, 1 seconde uit.
• Doe een kort dutje (6-10 min). Ook als je niet in slaap valt, helpt dit.
• Kijk een minuut naar een bloem, plant, je tuin of een filmpje met natuur.
• Douche ’s morgens koud af.
• Bedenk wie er baat heeft bij jouw inspanningen: welke waarde voeg je toe? Wie maak je blij?
• Roep de emotie op die het bereiken van het doel je geeft (bijvoorbeeld trots, voldoening, erkenning).

De medewerker kiest met welke acties omtrent wilskracht hij aan de slag wil gaan om het plan van aanpak te laten slagen. Soms zijn een paar actiepunten al genoeg om op gang te komen en kunnen van daaruit meer zaken worden opgepakt. Zo kan een negatieve spiraal worden doorbroken en productiviteit worden vergroot.