Vind snel de info waar jij naar op zoek bent:
Ins en outs van psychosociale arbeidsbelasting (PSA)>>
Stress door PSA >>
PSA binnen jouw organisatie >>
Psychosociale
arbeidsbelasting.
30% van het verzuim wordt veroorzaakt door psychosociale arbeidsbelasting. Ontdek op deze pagina wat psychosociale arbeidsbelasting precies is en hoe je hier als organisatie effectief mee omgaat.
Ins en outs van psychosociale arbeidsbelasting
Wat is psychosociale arbeidsbelasting?
Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) is een verzamelterm voor werkdruk, ongewenst gedrag en ingrijpende gebeurtenissen. Een hoge psychosociale arbeidsbelasting kan stress veroorzaken en invloed hebben op lichamelijke, psychische en sociale klachten. Uiteindelijk kan dit tot verzuim en verloop leiden. Het verschilt per persoon hoe gevoelig iemand is voor psychosociale arbeidsbelasting, dit is afhankelijk van bijvoorbeeld:
- Geslacht: vrouwen ervaren vaker PSA dan mannen
- Iemands coping vaardigheden, gedrag en leefstijl
- Leef-, woon- en werkomstandigheden
Hoe herken je psychosociale arbeidsbelasting?
De gevolgen van psychosociale arbeidsbelasting zijn niet altijd makkelijk te herkennen. De vitaliteit van een medewerker kan afnemen als gevolg van een hoge psychosociale arbeidsbelasting. Een medewerker die veel stress ervaart als gevolg van werkdruk, ongewenst gedrag of ingrijpende gebeurtenissen, kan daar fysieke, psychische en sociale klachten door ervaren. Hierdoor verminderen de energie, motivatie en veerkracht (vitaliteit).
Enkele signalen die erop kunnen wijzen dat een medewerker een hoge psychosociale arbeidsbelasting ervaart zijn:
- De prestaties van een medewerker nemen af
- Een medewerker kan veranderen in zijn gedrag, bijvoorbeeld door emotioneler te reageren dan normaal
- Fysieke symptomen zoals hoofdpijn, vermoeidheid en slapeloosheid
- Collega’s die aangeven zich zorgen te maken over een collega
Stress door psychosociale arbeidsbelasting
Is stress altijd slecht?
Stress is niet altijd slecht. We hebben positieve stress nodig om te presteren. Geef medewerkers daarom de handvatten om stress te managen, niet te minderen. Wanneer we positieve stress ervaren, de taak maximaal uitdagend is, maar nog nét onder controle, dan zijn we ‘in flow’. Dat betekent dat we op gaan in de taak, zonder interne of externe afleiding. Het resultaat: optimale prestaties.
Hoe ga je om met medewerkers die veel stress ervaren?
De eerste stap is het herkennen van psychosociale arbeidsbelasting. Zorg voor een open en veilige cultuur waarin lastige zaken besproken worden. Wijs medewerkers daarnaast op de beschikbare vertrouwenspersoon.
Ervaart iemand stress door een te hoge werkdruk? Dan is het belangrijk om de oorzaak van de hoge werkdruk te achterhalen. Kijk vervolgens wat je kunt doen om de werkdruk (tijdelijk) te verlagen. Om medewerkers te helpen is het belangrijk om hen te faciliteren in hun psychologische basisbehoeften: autonomie, binding en competentie.
In het geval van stress door ongewenst gedrag is het belangrijk om dit bespreekbaar te maken zodat de medewerker er niet mee blijft rondlopen.
Hoe voorkom je stress door psychosociale arbeidsbelasting?
- Het is belangrijk om signalen van PSA op tijd te herkennen. Bied je leidinggevenden hiervoor de benodigde handvatten.
- Analyseer daarnaast de werkplek: kijk hoe medewerkers met elkaar omgaan. Is er bijvoorbeeld veel spanning? Betrek medewerkers hierbij en vraag hen hoe zij dit ervaren.
- Psychosociale arbeidsbelasting kan leiden tot verzuim, monitor daarom de verzuimcijfers. Middels een PMO breng je in kaart hoe hoog de psychosociale arbeidsbelasting is.
- Medewerkers die een hoge psychosociale arbeidsbelasting ervaren, nemen mogelijk contact op met de vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon kan mogelijk helpen bij het onderzoeken van de psychosociale arbeidsbelasting.
Tot slot is het belangrijk om klachten serieus te nemen en te onderzoeken.
Neem de leiding over het welzijn van je medewerkers.
Voorkom verzuim door psychosociale arbeidsbelasting met deskundig advies.
Psychosociale arbeidsbelasting binnen jouw organisatie
Wat is een PSA beleid, en wat hoort erin te staan?
PSA beleid is een beleid om psychosociale arbeidsbelasting te voorkomen. Werkgevers zijn, zoals vastgelegd in Artikel 3 van de Arbowet, verplicht een PSA beleid te hebben en medewerkers hierover te informeren. Doel is om PSA te voorkomen en te beperken. Het PSA beleid bestaat uit minstens vier onderdelen:
- Beschrijving van de rol van de vertrouwenspersoon en waar medewerkers terechtkunnen met klachten.
- Een gedragscode waarin de gewenste omgangsvormen worden beschreven.
- Beschrijving van de doelen van het PSA beleid.
- Benoeming van verantwoordelijke voor het behalen van de gestelde doelen.
Werkgevers moeten het beleid regelmatig evalueren.
Hoe meet je psychosociale arbeidsbelasting?
Psychosociale arbeidsbelasting is te meten met vragenlijsten. Wij gebruiken hiervoor de gevalideerde vragenlijsten van Triple i Human Capital. We meten daarbij:
- Ervaren werkdruk medewerkers
- Hinderlijke stress medewerkers
- Ongewenst gedrag
Hoe zorg je voor een veilige sociale cultuur?
In een veilige werkcultuur:
- Voelen medewerkers zich veilig in de groep of het team.
- Hoeven medewerkers niet bang te zijn om fouten te maken.
- Zijn problemen en lastige zaken bespreekbaar.
Leidinggevenden spelen een essentiële rol in het realiseren van een veilige, sociale cultuur. Met vitaal leiderschap focussen zij zich op verbinden en vertrouwen. Zij ondersteunen en coachen hun medewerkers. Het gevolg? Een gezonde werkcultuur en een toename in betrokkenheid, prestaties en vitaliteit.
Hoe ga je om met ongewenst gedrag?
Indien er ongewenst gedrag plaatsvindt is de vertrouwenspersoon hiervoor het eerste aanspreekpunt. Medewerkers kunnen hier altijd terecht. De vertrouwenspersoon onderneemt alleen actie als de medewerker daar toestemming voor geeft. Medewerkers kunnen bij een goede band met hun leidinggevende ook bij de leidinggevende terecht. Daarna zijn er twee mogelijkheden: het ongewenste gedrag bespreken of een klacht indienen.
Neem de leiding over het welzijn van je medewerkers.
Voorkom verzuim door psychosociale arbeidsbelasting met deskundig advies.
Verwant artikel
Onrecht… op het werk
Verwant artikel
De drie stappen van stressmanagement
