Zo dring je werkstress terug binnen je organisatie
Stress heeft in de loop der jaren, onterecht, een negatief imago ontwikkeld. We vergeten vaak dat stress juist een belangrijke functie heeft en gaan voorbij aan de oorzaken waarom iemand stress ervaart. In deze blog vertel ik je waarom het verbannen van stress niet werkt en waarom we aan de slag moeten met het beter mánagen van stress.
Stress managen in plaats van verbannen
Het verbannen van stress, we hebben er een nationale volkssport van gemaakt. Je medewerkers ervaren stress door de hoge werkdruk van een uitdagend project? Schrijf ze in voor een cursus mindfulness! Blijf je maar piekeren voor het slapengaan? Begin een dankbaarheidsdagboek! Ook bij de plaatselijke drogist kun je je heil vinden: honderden potjes in het schap beloven je rust en ontspanning. Begrijp me niet verkeerd, dit kunnen heel mooie manieren zijn waarmee iemand beter om kan gaan met zijn of haar stress. Het werkt alleen beter om te focussen op managen in plaats van verbannen.
Wat zijn de voordelen van stress?
Stress is het alarmsysteem van het lichaam. Het is noodzakelijk om te beslissen of we vechten, vluchten of bevriezen. Erg handig wanneer je plotseling oog in oog staat met een leeuw, maar in het dagelijkse leven komen we deze situaties (gelukkig) vrijwel niet tegen. Toch ervaren we op dagelijkse basis stress. En dat is maar goed ook, het helpt ons namelijk beter te presteren. Je ervaart meer energie, bent alerter en hebt een betere focus. Tijdens de werkdag helpt het je adequaat te handelen in het geval van een noodsituatie op de werkvloer, of het geeft je net dat zetje om met zelfvertrouwen die spannende presentatie te geven.
Wat zijn de nadelen van stress?
Stress is dus onmisbaar, máár hier zit wel een keerzijde aan. Het ervaren van stress kost je lichaam enorm veel energie. Iedereen is in meer of mindere mate in staat om kortdurende momenten van stress goed op te vangen. Vergelijk dit met het buigen van een metalen plaat. Het materiaal buigt wanneer we hier druk op zetten en veert terug wanneer we deze spanning loslaten. Oefen je te veel en te lang druk uit? Dan is het op een gegeven moment genoeg en breekt het metaal. Wanneer iemand voor een langere periode teveel stress ervaart kan dit uiteindelijk leiden tot verlaging van de productiviteit, toename in zowel mentale als fysieke gezondheidsklachten en meer verzuim.
Hoe start je met stressmanagement?
De eerste stap in het beter managen van werkstress is weten wat de meest voorkomende oorzaken zijn waarom medewerkers werkstress ervaren. Vaak betreft dit een frustratie in de psychologische basisbehoeften autonomie, binding of competentie. Bijvoorbeeld in het geval van de hoge ervaren werkdruk door dat drukke uitdagende project. Wanneer iemand geen invloed heeft op de hoeveelheid werk en in welk tempo dit werk gedaan moet worden, ervaart iemand weinig autonomie. In dit geval kan hij of zij zich geleefd voelen. Of wanneer iemand niet helemaal zeker is van zijn of haar expertise, maar toch verantwoordelijk is voor een project vanwege een uitgevallen collega. Hier kan het hebben van onvoldoende competenties de oorzaak zijn van de werkstress. Het is belangrijk om te weten wat de oorzaak van de ervaren werkstress is. Betrek je medewerkers in dit proces. Maak ze onderdeel van de oplossing. Op deze manier kun je met gerichte oplossingen oorzaken van werkstress verminderen. Houd vervolgens ook vinger aan de pols: hebben de maatregelen daadwerkelijk het gewenste effect, of blijken er toch andere oorzaken te zijn?
Aandacht voor energiebronnen
Het is niet in alle gevallen mogelijk om de oorzaken voor de ervaren werkstress weg te nemen. Daarom is het altijd belangrijk om ook aandacht te besteden aan de zogenoemde energiebronnen. Denk hierbij aan het hebben van voldoende ruimte voor herstel in vrije tijd, voldoende afwisseling in werkzaamheden, maar ook het ervaren van steun van collega’s of leidinggevende. Door het inzetten op de energiebronnen ontwikkelt iemand een buffer tegen de nadelige gevolgen van werkstress.
5 tips voor het verhogen van de energiebronnen
- Spreek af dat er buiten reguliere werktijden niet op de werkomgeving wordt ingelogd of berichten worden verzonden naar collega’s. Op deze manier gun je je collega’s de tijd om echt even los te komen van hun werk en voelen zij minder de neiging om tóch even te kijken of ze al reactie hebben op hun mail.
- Kom vaker in beweging. Laat leidinggevenden hierin het goede voorbeeld geven. Plan bijvoorbeeld een gezamenlijk moment voor een lunchwandeling. Overleggen waarbij geen scherm nodig is? Maak hier een wandeloverleg van!
- Laat blijken dat je je medewerkers waardeert. Dit hoeven niet altijd grootste gebaren te zijn, vaak worden kleine gestes net zo gewaardeerd. Een persoonlijk appje na die goede prestatie of een georganiseerde teamlunch na een succesvol afgerond project.
- Neem het serieus wanneer iemand zijn of haar grenzen aangeeft. Mensen vinden het vaak lastig hun grenzen aan te geven, dus de kans dat je eigenlijk al óver die grens bent is aanwezig. Vraag wat diegene nodig heeft en zoek samen naar een oplossing.
- Vergroot de onderlinge binding tussen collega’s en leidinggevenden. Zorg regelmatig voor een teamactiviteit. Wanneer collega’s elkaar en hun leidinggevenden goed weten te vinden, ervaren zij een minder hoge drempel om de door hen ervaren werkstress te bespreken.
Wat is het verschil tussen werkdruk en werkstress?
Werkdruk en werkstress zijn twee termen die, onterecht, vaak als synoniemen worden gebruikt. Werkdruk is de druk die iemand in het werk ervaart. Dus de hoeveelheid activiteiten die je binnen een bepaalde tijd moet afronden. Deze werkdruk wordt vaak hoger ervaren wanneer er weinig regelmogelijkheden zijn, bijvoorbeeld in de volgorde of snelheid van uitvoer. Er is dan sprake van weinig autonomie. Wanneer we het hebben over werkdruk wordt er bijna altijd gesproken over een te hoge werkdruk. Werkstress betreft stress veroorzaakt door de werksituatie. Hier kunnen verschillende oorzaken voor zijn. Een hoge werkdruk is hierin een belangrijke oorzaak, maar ook het ervaren van ongewenste omgangsvormen zoals pesten of discriminatie worden als oorzaak genoemd.
Ik hoop je overtuigd te hebben waarom we moeten inzetten op het managen van werkstress in plaats van het verbannen hiervan. Stress is een natuurlijke reactie en kan ons juist helpen presteren, zolang het functioneel blijft. Wil je aan de slag met de werkstress in jullie organisatie en kun je hier wel wat hulp bij gebruiken? Wij hebben een handig informatiepakket ontwikkeld. Met hierin zowel tips voor medewerkers, leidinggevenden én organisatie.
Download het informatiepakket hier
Podcast: werkstress bestaat niet!
Begint een medewerker aan een nieuwe baan, dan is er in het begin altijd gezonde spanning, maar vooral energie en enthousiasme. Maar kijk je een jaar later, dan meten we vaak stress. Hoe komt dat? En nog belangrijker, hoe voorkomen we dat? Dat bespreken we in deze podcast met drie organisaties van Prevermo Groep: Amplooi, OnzeCoach en Adaptics.